O salich, heylig Bethlehem, een juweeltje onder de kerstliederen

Het is bijna kerst. Een mooi moment om een van onze kerstliederen bij u onder de aandacht te brengen: O salich, heylich Betlehem.

O salich heylich Bethlehem is van oorsprong een oud-Nederlands/Vlaams kerstlied uit de 16e eeuw. We zongen dit lied op vrijdag 20 december tijdens de kerstviering ‘Festival of Lessons and Carols’ in de Boskapel in Nijmegen. In de zetting van Guilielmus Messaus (1589-1640).

Guilielmus Messaus (1589-1640) begon zijn loopbaan als componerende schoolmeester en koster in één van de Antwerpse kerken. Maar vanwege zijn recalcitrante gedrag werd hij ontslagen. In 1620 werd hij zangmeester aan de Sint-Walburgiskerk in Antwerpen. Hij bleef daar tot aan zijn dood. Hoewel zijn komst ook daar tot conflicten leidde. Hij weigerde een gregoriaanse requiemmis uit te voeren. Toen een ander koor inviel, ging hij de dirigent te lijf en overstemde het gregoriaans met het meerstemmige gezang van zijn eigen koor.  Dat kwam hem duur te staan. Hij werd tijdelijk geschorst.

O salich, heylich Betlehem is het niet het enige kerstlied waarvoor Guilelmus Messaus een koorarrangement schreef. Hij heeft zeker nog negen van de kerstliederen uit de Laudes Vespertinae uit 1629 gecomponeerd. Het zijn eenvoudige vierstemmige zettingen van traditionele kerstliederen uit de late middeleeuwen. Gelukkig zijn deze kerstliederen bewaard gebleven.