Nieuw in ons repertoire: Song

De titel is misschien weinigzeggend. De uitvoering daarentegen blijkt verrassend mooi en bij uitstek geschikt voor een afscheidsdienst. Het lied Song is daarom onlangs toegevoegd aan ons repertoire. De muziek is van componiste Frea van de Lavoir uit Lith. De tekst is het gedicht van Christina Rossetti (London, 1830-1894). Van deze dichteres is ook de tekst van het bekende Kerstlied ‘In the bleak midwinter’.

Eenvoudig en klein
Frea de Lavoir kwam het gedicht tegen bij een zoektocht naar mooie Engelse teksten. Het gedicht van Christina Rossetti raakte haar direct: “De eenvoud, kleinheid en de onzekerheid in dit gedicht boeide mij. Ik heb de indruk dat er onder die eerste laag nog iets broeit, maar dat is natuurlijk mijn persoonlijke veronderstelling”.

Twee coupletten
Song omvat twee coupletten. Het eerste couplet is wrang. De ik-figuur zegt daarin tegen zijn of haar geliefde die achterblijft: “Als je wilt, houd mij in herinnering en als je wilt, vergeet mij”. Gelukkig volgt daarna: “Plant geen rozenstruik maar wees het groene gras boven mij”. In het tweede couplet, spreekt degene die achterblijft. Die weet niet hoe het zal zijn: “Haply I may remember, haply I may forget”.

4-stemmige setting
Frea besloot om van het gedicht een lied van te maken: “Het gedicht is zeer geschikt voor een zetting met solostem en piano, maar ik dacht aan een 4-stemmige zetting”. Over het resultaat zegt zij: “De zetting is, in overeenstemming met de tekst: niet romantisch-emotioneel met grote dynamische verschillen, maar eenvoudig en fijntjes met een ingehouden emotie. Het dolce in de aanhef slaat niet op de tekst, maar op de muzikale uitvoering.” Het stuk is, met name in het eerste couplet, vaak driestemmig, met wisselende stemcombinaties. Sopraan, alt en tenor hebben regelmatig een eigen zelfstandige lijn; de bas is een echte ondersteunende baspartij. De gedeeltes waar vierstemmig gezongen wordt, hebben iets meer volume.

Aansprekend klankidioom
Frea heeft het stuk bewust niet al te moeilijk gemaakt – in een aansprekend klankidioom – om het uitvoeringsgeschikt te maken voor een goed amateurkoor, zonder al te veel repetitietijd. Juist hierom is het voor ons Uitvaartensemble Nijmegen zo geschikt. Andere koorwerken van Frea zijn complexer, met een ander klankidioom afhankelijk voor wie en welke gelegenheid het werk geschreven is. Voor wat voorbeelden ga naar: https://www.kamerkoortonsurton.nl/informatie/audio-fragmenten

Instuderen met Frea: bijzondere ervaring
Het uitvaartensemble wilde het lied samen met de componiste instuderen. Daarom nodigde het koor haar uit voor de jaarlijkse studiedag van het Uitvaartensemble Nijmegen op 4 september 2019. Dat bleek heel bijzonder te zijn: “Je leert het lied zo heel goed kennen en ook wat de componiste precies wil. Hoe wij het moeten zingen, bijvoorbeeld”, aldus dirigent Hans Meek. Ook Frea zelf was tevreden “Ik heb het instuderen van mijn lied met jullie erg plezierig gevonden. Ik ben nieuwsgierig naar de daadwerkelijke uitvoering op … en wacht de uitnodiging af.”

Uitvoering 22 maart 2020
Inmiddels nieuwsgierig geworden naar het lied? Het Uitvaartensemble Nijmegen brengt Song ten gehore op 22 maart in De Vereeniging tijdens het koorevenement Podium voor de Stad.

Warm aanbevolen: Earth Song – Frank Ticheli

Het Uitvaartensemble Nijmegen heeft Ticheli’s compositie Earth Song in 2017 opgenomen in het repertoire. Frank Ticheli (21 januari 1958) is een Amerikaans componist, muziekpedagoog en trompettist die muziek componeerde voor orkest, koor, kamermuziek en blaasensembles. Earth Song is een passend lied voor een uitvaart omdat het gaat over lijden, verscheurd zijn en hoop. Deze thema’s doen zich op het scherpst van de snede voelen bij ziekte, sterven en afscheid nemen van een geliefde. Earth Song vertolkt de emoties op een indringende en aansprekende wijze en biedt daarmee herkenning en troost.

Het lied is geïnspireerd op de uitzichtloze situatie van de oorspronkelijke bewoners van Noord Amerika. De schrijnende lange dissonanten ‘verbeelden’ de zinderende pijn die zo heftig is dat die de aarde verschroeit. Daarna komt een stuwende melodie op gang die hoop brengt: blijf zingen, leven en vrede zien. Muziek en zang brengen verlichting als een toevluchtsoord voor degenen die in de duisternis gevangen zitten.

Earth Song is bedoeld voor een wat grotere bezetting, maar met een ervaren octet komt het lied ook prima tot zijn recht. Daarom bevelen wij u dit lied warm aan bij uitvaarten en herdenkingsdiensten. Ons koor heeft Earth Song op 12 maart 2017 voor het eerst uitgevoerd in het Concertgebouw De Vereeniging tijdens het Podium voor de Stad en ontving lovende reacties. Het lied is te beluisteren op youtube.

Sing, Be, Live, See
This dark stormy hour
The wind, it stirs
The scorched Earth cries out in vainOh war and power, you blind and blur
The torn heart cries out in pain
But music and singing have been my refuge
And music and singing shall be my light
A light of song, shining strong
Hallelujah, Hallelujah
Through darkness and pain and strife
I’ll sing, I’ll be, live, see
Peace

Tears in heaven – Eric Clapton

Zou je mijn naam nog kennen?
Als ik je in de hemel zag?
Zal het hetzelfde zijn.
Als ik je in de hemel zag?
Ik moet sterk zijn en doorgaan.
Want ik weet.
Ik hoor niet thuis hier in de hemel.

Eric Clapton is de componist van Tears in heaven. Hij is een beroemde Engelse gitarist en tekstschrijver. De tekst van het lied is een coproductie van hem en Will Jennings. Het Uitvaartensemble Nijmegen zingt een arrangement van Roger Emerson.

Eric Clapton verloor in 1991 zijn vierjarig zoontje. Het kind was verstoppertje aan het spelen, sprong uit een openstaand raam en viel te pletter. Een jaar later schreef Eric Clapton Tears in heaven. Het werd een megahit.

Voor wie ooit een kind verloor is het lied vol zelfverwijt, ongeloof en vertwijfeling goed in te leven. Eric Clapton gebruikt het gewone, oude beeld van de hemel waarin zijn zoontje nu is. Dat beeld geeft hem kracht: Ik vind mijn weg wel. Hij verwacht zelfs steun van boven: ‘Zal je me helpen om rechtop te staan’. Maar het leven hier is nog niet afgelopen. Eric Clapton moet sterk zijn en doorgaan: Cause I know I don’t belong here in heaven. Het lied laat ook zien hoe sterk wij verbonden zijn met de dood.