Het Uitvaartensemble Nijmegen had niet kunnen bestaan zonder ambassadeurs. Een van hen is uitvaartonderneming Klopper&Kramer. Regelmatig wijst zij families op het bestaan van ons koor en zingen wij bij uitvaarten die Klopper&Kramer begeleidt. Hoog tijd dus voor een interview. Onze koorleden Janneke Borghans en Maria Janssen togen daarvoor naar het Uitvaartcentrum Oud-Mariënboom en praatten met Coen Kramer over de rol van muziek bij uitvaarten, over zijn eigen relatie met muziek en natuurlijk over het uitvaartkoor. 

Met de paplepel ingegoten
De ontvangstruimte is van alle gemakken voorzien: fijne fauteuils en cappuccino met roomboterkoekjes. Coen: “Ik ben van jongs af aan door dit werk in al zijn facetten geïnspireerd. Mijn opa is met dit bedrijf begonnen, ongeveer honderd jaar geleden. Mijn vader heeft later met zijn broer en de heer Klopper jr het bedrijf als Klopper&Kramer voortgezet. Die generatie is ermee gestopt en mijn broer Bart en ik zijn er mee doorgegaan”.

Franse chansons en ouderwetse discomuziek
Janneke en Maria informeren eerst naar Coens persoonlijke relatie met muziek. Coen: “Ik kom uit de parochie van de Antonius van Paduakerk. Als kind moest ik altijd mee naar de kerk. Dat ging zo tot in de ’70-er jaren. Was het een stille mis, dan was ik blij omdat deze korter duurde. Maar ik miste wel de muziek. Die was als kind al belangrijk voor mij. Nu heb ik een harde schijf met veel muziek in de auto liggen. Franse chansons, Satie, Chopin, Rachmaninov, maar tegelijkertijd kan ouderwetse discomuziek, Armin van Buuren of Tiësto door de speakers schallen”.

Platgedraaide cd’s
Als het gesprek komt op muziek bij uitvaarten steekt Coen zijn mening niet onder stoelen of banken: “Er moet veel meer live muziek bij uitvaarten komen. Ik ben helemaal klaar met die cd’s. Dan komt De steen van Paul de Leeuw weer voorbij. Platgetrapt….”. Coen snapt echter heel goed dat het niet makkelijk is. Wat is het alternatief? “Vaak is het door gebrek aan vrijwilligers moeilijk om een goed kerkkoor draaiende te houden. Er zijn kerken die naar vervanging zoeken in de vorm van een vrijwilligerskwartet”. Maria herkent dit: “In Malden zit een enthousiaste kapelaan, die steeds minder vaak een eigen kerkkoor ter beschikking heeft. Toen hij ons een keer had horen zingen, stak hij meteen onze flyer in zijn borstzak. Nu hebben we al een aantal keren in Malden gezongen”.

Het kan anders: gospelmuziek 
Gelukkig is er hoop, volgens Coen Kramer: “Het aantal uitvaarten in kerken neemt nog steeds af en veel mensen kiezen voor niet-religieuze ruimten. Daar liggen alle mogelijkheden open”. Een tijdje terug kreeg hij het verzoek van twee dochters om klassieke gospelmuziek te laten horen bij een uitvaart. Vanuit Amstelveen heeft hij toen een groep charmante Antilliaanse vrouwen in paarse jurken met een instrumentaal ensemble kunnen regelen. Coen: “Dat leverde een geluid op! Iedereen werd er stil van. Fantastisch”. Maar het blijft een kwestie van kiezen. Je hebt als familie een bepaald budget: geef je dat uit aan een bijzondere kist, de bloemen of pak je uit na afloop van de uitvaart met een koffietafel? Een koor of ander muziekoptreden wordt dan gezien als een extra uitgave.
 
Zingen is de beste reclame
Gelukkig ziet het uitvaartensemble Stemmen van troost het aantal aanvragen langzaam maar zeker toenemen. Dit heeft deels te maken met de groeiende bekendheid van het koor. Coen: “Meer dan eens zijn jullie door ons gebeld, simpelweg omdat nabestaanden jullie hadden horen zingen”. Maria: “Wij staan in de landelijke Uitvaartadressengids. Op die manier kregen we een verzoek uit Friesland. Die mensen wilden iets bijzonders bij een uitvaart, wat het plaatselijke kerkkoor niet kon bieden. Helaas waren wij verhinderd vanwege andere activiteiten in de eigen regio. Maar: met wat vergoeding voor de extra reiskosten waren we graag gegaan!’

Koorkwaliteit boven alles
Zingen is de beste reclame. Maar uiteindelijk gaat het om de kwaliteit. Coen: “Het verschil met een professioneel koor is de laatste tijd bij jullie aanzienlijk kleiner geworden”. Janneke Borghans kan dat beamen: “Enkele zangers met stemproblemen zijn gestopt. En we houden strenge audities. Ook investeren we in samenzang. We organiseren studiedagen en treden regelmatig op buiten uitvaarten en afscheidsdiensten om. Zo hopen we telkens een beetje beter te worden”. Maria vult aan: ‘Bij de samenstelling van een octet kijken we goed naar het juiste evenwicht binnen de stempartijen: een sterkere naast een zwakkere zanger. Als er iemand uitvalt, moet je voldoende dragende stemmen over hebben”.